հայոց պատմություն (նախագիծ)
Վանի ճարտարապետություն
(նախագիծ)
Հայոց առաջին մայրաքաղաք առասպելական Տուշպան աշխհարի հնագույն քաղաքներից էր։Երբ Սարդուրի Առաջինը թագավորն արքունիկն Արզաշկուից տեղափոխում է Վան,քաղաքում կառուցվում է Շիվինիի՝ արև աստծու տաճարը,և Տուշպան դառնում է նրա պաշտամունքի կենտրոնը հազարաոր ստրուկներ օրնիբուն կարծր լեռան լանջերին փորում են զինանոցներ ու սենյակներ,պահեստներ և զորանոցներ,ախոռներ դիտա կետեր։Միջնաբերդի շուրջը կառուցվում է հզոր պարիսպ,որը Վանը դարձնում է անխորտակելի բազմաշնհոր վարպետները աշխատանքով կառուցում են հրաշալի շինվացքներ,պղնձակերտ դռներով ամնակուր պարիսպներ,երկհարկ և եռահարկ ապարաքներ ու պալատներ՝ զարդարելով նրբակերտ խճանկարներով Շամիրամը,ինչպես Խորենացին էր գրում․<<քաղաքը մասերի է բաժանում գեղեցկագույն և ընդարձակ փողոցներով։
գագաթի շուրջը պարիսպ քաշելով՝ նրսը շինում է դժվար մտնելու և դժվար դուրս գալու ինչ-որ ծածուկ և ահռելի արքայանիստ շինվացքներ։Իսկ քարաժայռի դեպի արեգակը դարձած կողմը,որտեղ այժմ մարդ ոչմի գից չի կարող երկատով գծել,այսպիսի կարծր քարի մեջ զանազան սենյակներ,ննջարաններ գանձարաներ և երկար վիհեր,հայտնի չե ինչ բանի համար հրաշակերտեց>> այս քաղաքը պետկ է որ առատ ջուր ունենար,մ.թ․ա 8-րդ դարում անց է կացվում 70-80կիլոմետր երկարություն վիթխարի ջրանցք,որն սկիզբ առնելով Վերին Մժնկերտի աղբյուրներից, անցնում էր լեռնլանջերին փորված և տեղ-տեղ քարե պատնեշներով ամրացված հունով,իսկ ձորերի վրայով ջրանցքի համար կառուցվում են հատուկ կամուրջներ։Արտաքին լայն օղակով քաղաքը շրջապատել են գյուղատնտեսական հողատարածությունները՝ արհեստական ոռոգման ցանցով։
Նյութը պատրաստեցին՝ Արմիգ Քէշիշեան և Հարություն Չրաղյանը։
Comments
Post a Comment